Podczas pandemii Covid-19 wirusolodzy i lekarze apelowali o szczególne środki ostrożności i higieniczne mycie rąk. Dzięki prawidłowo wykonanym zabiegom pielęgnacyjnym oraz stosowaniu odpowiednich preparatów dezynfekujących można znacznie ograniczyć przenoszenie drobnoustrojów w okolice twarzy i na przedmioty codziennego użytku. Co to jest dezynfekcja i jak powinna ona wyglądać w praktyce? Jakie są podstawowe metody odkażania skóry? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w tym artykule. Zapraszamy do lektury.
W jakim celu dezynfekuje się ręce?
Słownikowa definicja odkażania rąk mówi, że to czynności wykonywane z użyciem substancji chemicznych w celu zabicia bakterii lub innych ustrojów chorobotwórczych poza organizmem czy na skórze. Do substancji antyseptycznych zalicza się specjalne płyny, mydła, żele czy pianki, które zazwyczaj zawierają w składzie alkohol, ale nie tylko. Na rynku dostępne są też środki dezynfekujące bezalkoholowe.
Jak prawidłowo zdezynfekować ręce?
Wielu osobom wydaje się, że robią to prawidłowo, ale czy na pewno? Krótka instrukcja dezynfekcji rąk, jaką opublikowało Ministerstwo Zdrowia, składa się z kilku kroków. Najpierw zdejmij z palców biżuterię. Następnie, aby właściwie odkazić skórę, nałóż około 3-5 ml preparatu i rozprowadź na suchych, czystych dłoniach, wcierając przez 30 sekund. Skóra przez cały czas powinna być wilgotna. Należy postępować ściśle według następujących zaleceń:
- rozcieraj preparat wnętrzami obu dłoni,
- następnie nacieraj zewnętrzne części rąk,
- spleć dłonie i wcieraj płyn do dezynfekcji między palcami,
- masuj na przemian wnętrzem jednej ręki zewnętrze drugiej,
- rozcieraj wokół kciuków,
- pocieraj opuszkami palców wnętrza obu dłoni – rób to naprzemiennie.
Na każdą czynność poświęć ok. 5 sekund. Odczekaj, aż dłonie będą suche – absolutnie nie wycieraj resztek płynu, żelu czy pianki w ręcznik.
Codzienna higiena rąk to podstawa. Najważniejsze jest ich częste mycie wodą z mydłem. Jednak, gdy z różnych powodów nie ma takiej możliwości, np. w podróży, dobrze jest mieć w bagażu podręcznym specjalne chusteczki odkażające. Są one poręczne i łatwe w użyciu. Jeśli nasączono je etanolem, podczas niewłaściwego przechowywania dość szybko mogą z nich wyparować składniki aktywne, a wówczas stracą swoje właściwości dezynfekujące. Dlatego pilnuj aby opakowanie było szczelnie zamknięte.
Jak często dezynfekować ręce?
W zasadzie trzeba to robić tak często, jak tego wymagają okoliczności. To czynność, która w niektórych sytuacjach jest wskazana, a w innych bezwzględnie konieczna. Regularne mycie rąk to najprostsza metoda zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusów i bakterii. Prawidłowo wykonane odkażanie dłoni pozwala pozbyć się ze skóry ok. 95-98% drobnoustrojów, które mogą być przyczyną wielu chorób zakaźnych i nie tylko.
Są dwa rodzaje dezynfekcji rąk – higieniczna i chirurgiczna. Ta pierwsza wskazana jest m.in.:
- przed i po przygotowaniu jedzenia,
- po każdym skorzystaniu z toalety,
- po przyjściu z zewnątrz,
- po kontakcie ze zwierzętami,
- po sprzątaniu i dotykaniu śmieci,
- w miejscach publicznych, gdzie przewija się wielu ludzi i dotykają np. klamek, przycisków czy rurek w autobusie,
- przed zdjęciem lub nałożeniem maseczki ochronnej,
- po dotykaniu nieswoich rzeczy.
Dezynfekcja rąk zalecana jest szczególnie wtedy, gdy nie ma możliwości ich mycia wodą i mydłem. Wówczas można wykorzystać np. Żel Ecolab Spirigel Complete. Preparat wykazuje działanie bakteriobójcze i wirusobójcze. Dzięki dodatkowym substancjom, takim jak m.in. aloes, pantenol czy gliceryna, działa też pielęgnacyjnie na skórę, może zapobiegać wysuszaniu i podrażnieniom.
Odkażanie chirurgiczne dłoni jest obowiązkowe m.in. przed zabiegami lekarskimi i po ich wykonaniu, przed badaniem i po badaniu każdego pacjenta, po kontakcie ze sprzętami i akcesoriami medycznymi, przed założeniem i po zdjęciu rękawiczek jedno- lub wielorazowych. Do tego celu często wykorzystuje się środek dezynfekujący Spitaderm. Formuła preparatu oparta jest na trzech składnikach aktywnych o uzupełniającym się wzajemnie działaniu. Zawarte w produkcie substancje czynne, m.in. chloroheksydyna, mogą wywoływać reakcje alergiczne. Dlatego przed zastosowaniem należy zapoznać się z instrukcją – ulotką dołączoną do opakowania.
Czy środki dezynfekujące niszczą skórę dłoni?
Czasami może się tak zdarzyć, zwłaszcza jeśli użytkownik nie zastosuje się do zaleceń producenta i nie zachowa szczególnej ostrożności. Zazwyczaj środki dezynfekujące zawierają alkohol – etanol, izopropanol czy propanol. Aby były one skuteczne, powinno znajdować się go w nich przynajmniej 60-70%. Zaleca się stosować żele i pianki, gdyż ich dość gęsta konsystencja sprawia, że produkt utrzymuje się na powierzchni skóry i łatwo się rozprowadza. Częste stosowanie płynów do odkażania może wysuszać i podrażniać dłonie. Dlatego wskazane jest systematyczne wcieranie w nie kremów nawilżających, które działają odżywczo i regenerująco. Do codziennego stosowania przeznaczony jest preparat do dezynfekcji Skinman Soft 500 ml. To łagodny roztwór na bazie alkoholu do higienicznego i chirurgicznego odkażania rąk.
Czy środki bezalkoholowe są równie skuteczne jak alkoholowe?
Zdania na ten temat są podzielone. Z współczesnych badań wynika, że produkty na bazie alkoholu mogą być lepszym wyborem, zwłaszcza gdy chodzi o skuteczną walkę z koronawirusem.
Do domowej dezynfekcji rąk środki bezalkoholowe są zazwyczaj wystarczające. W szpitalach i placówkach medycznych zaś znacznie częściej wykorzystuje się produkty na bazie alkoholu lub chloru. Alternatywą dla takiego rozwiązania mogą być produkty, których formuła oparta jest na złożonych substancjach chemicznych, takich jak np. czwartorzędowe związki amoniowe chlorku didecylodimetyloamonu.
Regularna dezynfekcja rąk – klucz do zdrowia nie tylko w sezonie grypowym!
Specjaliści biją na alarm. Statystyki pokazują, że co ósmy Polak nie myje rąk przed jedzeniem, a co piąty nie robi tego po powrocie do domu, np. z pracy czy zakupów. Taka postawa znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na grypę, zapalenie wątroby typu A czy zarażenia się koronawirusem. Dlatego obowiązkowo dbaj o higienę. Już 30 sekund dokładnego mycia dłoni wystarczy, aby zminimalizować ryzyko zakażenia. Zawsze warto też mieć przy sobie preparaty do dezynfekcji skóry od sprawdzonych producentów, np. marki Ecolab – przeszły one stosowne testy kliniczne, które potwierdzają ich bezpieczeństwo i skuteczność.